Kadın Anatomisi, Genital Anatomi, Cinsel Bölge,HPV
Kadın
üreme organlarını ve genital anatomiyi incelerken iki bölümde
irdelemek uygundur. Dış genital organlar olarak büyük dudaklar (labia
majora), küçük dudaklar (labia minora), klitoris ve kızlık zarı
(hymen)gözlenir. İç genital organlar ise daha çok üreme ile
ilgili olup hazne (vajina, vajen)), rahim ağzı, rahim (uterus),
tüpler (kanallar) ve yumurtalıklar (overler) olarak
değerlendirilmektedir.
KADININ DIŞ GENİTAL ORGANLARI:
Labia majora
veya büyük dudaklar
Kadın üreme organının, kadın genital yapısının dışarıdaki en
belirgin
kısmını oluştururlar. Her iki yanda birer
tane dolgun yapıda olmak üzere yukarıdan aşağı doğru uzanan,
içlerinde ter ve yağ bezleri, kan damarları ve sinirler
bulunan, iki kalın deri kıvrımından oluşmuştur. Üst kısımları
daha çok olmak üzere kıllarla örtülüdür. İç kısmında kıl yoktur. HPV virüsüne bağlı genital siğiller in en sık yerleştiği
bölgedir. Özellikle cinsel ilişki sırasında kanlanmaları artıp
kolaylıkla ödemlenip şişerler. Embriyolojik dönemde erkekte
testisleri içeren torbaların (hayaların) karşılığıdır.
Labia minora
veya küçük dudaklar
Büyük dudakların altında vajina girişini çevreleyen yaprak
biçiminde iki küçük ince deri kıvrımıdır. Büyüklükleri kişiye
göre farklı olabilir. Hatta bazı kadınlarda biri büyük biri daha
küçük olabilmektedir ve bu sebeple “vajina estetiği” veya
“labioplasti” ameliyatı için doktora başvurular. Kıl ve
yağdokusu bulundurmazlar. Bol miktarda kan damarları ve sinirler
hücreleri vardır. HPV ve genital siğil , kondilom sıklıkla bu
bölgeye yerleşir. Bazen küçük çocuklarda kendiliğinden yapışırlar, buna “labial füzyon” denmektedir.
Klitoris veya
Bızır
Erkekteki penisin karşılığıdır. Kadında orgazmda en çok rol
oynayan yapıdır. Kadın cinsel organının üstünde küçük dudakların
bittiği yerde bulunur. Bol miktarda sinir,duyu hücresi
barındırır. Cinsel ilişki sırasında sertleşir ve duyarlılığı
sağlar. Bazı Afrika ülkelerinde kesilerek “kadın sünneti”
yapılır.
Üretra ağzı,
Üretral orifis
Klitorisin hemen altında idrar torbasının dışarı açılıp idrarın
aktığı deliktir. Sonda buradan mesaneye takılır. Bazen burada
anatomik yapı olarak küçük polipler “üretral karenkül” ler
oluşmaktadır.
Kızlık zarı
veya Hymen
Vajina girişinden yaklaşık 1-1.5 cm sonra bağ dokusu ve
damarlardan oluşan ince bir deri kıvrımıdır. Zarın ortası
kadından kadına değişkenlik gösterecek şekilde, adet
kanamasının dışarı atılmasını sağlayacak biçimde açıktır. Çok
nadir olarak tümüyle kapalı olabilir (Hymen imperforatus) ve bir
operasyon ile adet kanının dışarı akması için kesilmesi
gerekmektedir. Buna “Hymenotomi” denir. İlk cinsel ilişki
sırasında zarda yırtılma olur ve her zaman olmasa da bir miktar
kanama görülür. Ancak bazı zarlardaki orifis (açıklık) geniş
olup cinsel beraberlikte esneme olur ve kanama olmayabilir. Halk
arasında “esnek kızlık zarı” olarak isimlendirilen bu durum
genellikle çiftlerde şüphe uyandırır ve bir jinekolog tarafından
muayene olma ihtiyacı hissederler. Kızlık zarının spor yapma, bisiklete binme veya hafif düşme ile yırtılması mümkün
değildir.
Perine
Vulvanın arka kısmından makata açılan kısımdır. Kas ve bağ
dokusundan oluşmuştur. Genital siğil ve HPV hücreleri bu bölgeye
sıklıkla yerleşir. Doğumda bebeğin başının çıktığı sırada
esneyen bölgedir ve normal doğumda epizyo kesisi (doğum kesisi)
bu bölgeye yapılır ve sonra tekrar dikilir. Bazen bu dikilen
yer açık kalmakta veya skatris, iz kalmaktadır. Bundan
rahatsızlık duyan kadınlar daha sağlıklı bir cinsellik veya genital güzellik için “vajina estetiği” veya “perineplasti”,
“vajinoplasti” ameliyatı yaptırırlar.
KADININ İÇ
ÜREME ORGANLARI
Vajina veya
hazne
Tüp şeklinde olup dış ortam ile rahmin arasındaki bağlantıyı
sağlayan 8-10 cm uzunluğunda,15 cm’e kadar uzayabilen ve 10 cm
kadar genişleyen elastik yapıda bir organdır. Cinsel ilişki
burada meydana gelir. Normalde ön ve arka duvarları birbirine değer. Önde
mesane ,arkada rektum vardır.Doğum sırasında bebek bu kanalı
geçerek dünyaya gelir. Çok doğum yapan ve doğumu zor olan
kadınlarda vagina duvarlarının zayıflaması ile önde idrar
torbasında sarkma, neticesinde özellikle idrar kaçırma, arka
duvarda ise bağırsakta sarkma ve neticesinde kabızlık ve sıkışma
hissi ortaya çıkar. Genital siğiller ve HPV nadiren de olsa
vajina içinde çıkabilmektedir. Doğurmuş kadınlarda bu kıvrımlarda
silinmeler meydana gelir ve vajinada genişlemeler olur. Bu
genişlemeler sonucu cinsel şikayetleri olan kadınlar cinsel
estetik yani “vajina estetiği” yaptırırlar.
Rahim veya uterus
Rahim veya uterus armut biçiminde düz kas hücrelerinden oluşan ve
6-7 cm boyutunda olup içi endometriyum olarak isimlendirilen
bebeğin yerleştiği bir tabaka ile kaplı olan bir organdır. Rahimi
yerinde tutan bir kısım bağlar, ligamenteler vardır. Gebelik
sırasında rahim büyürken bu bağlardaki gerilmelere bağlı doğal
kasık ağrıları olmakta ve hamilelerde rahim incelip büyüyerek
tüm karnı dolduracak boyutlara ulaşmakta ve doğumdan sonra hızla
küçülerek 40 gün içinde eski halini almaktadır.
Rahmin iç yüzünü kaplayan endometriyum her ay adetin bitmesiyle
hormonların etkisiyle kalınlaşmaya, değişmeye başlar ve eğer
döllenme olmayıp içine embriyo yerleşmez ise tekrar adet
kanaması olarak dökülerek atılır.
Serviks,
rahim ağzı
Uterus veya rahimin en alt kısmın serviks veya rahim ağzı adı
verilen kısım oluşturur. Rahim ağzı muayene sırasında vajinaya spekulum adında bir alet konarak göz ile görülen ve smear testi
yapılan bölgedir. Kadındaki kanserlerin en sık olduğu
bölgelerden olan serviks çok sık enfeksiyonlara maruz kalabilir
ve bunun sonucunda “rahim ağzında yara – servikal erozyon” ile
“servisit” oluşmaktadır. HPV' ye bağlı değişikler ve “koilosit”
hücreleri burada görülür ve bu sebeple HPV olan hastalarda
simir testi ve kolposkopi bu bölgede yapılır.
Tüpler
veya tuba uterina :
Rahmin her iki yanından çıkarak yumurtalıklara doğru uzanan 8 -
10 cm uzunluğunda boru şeklinde ince oluşumlardır.Tüplerin
ucundaki fimbriyalar tarafından yumurtalıktan atıldıktan sonra
yakalanan yumurtanın sperm tarafından döllenmesi
gerçekleşir. Döllenmiş olan yumurta daha sonra tüp kanalından
rahim içine taşınır. Dış gebelikler de sıklıkla tüplerde
oluşmaktadır.
Overler
(yumurtalıklar)
Overler rahmin her iki tarafında bulunmakta olup boyutları
ortalama 2.5 cm2dir. Bebek oluşumu için en önemli faktör olan
yumurtalar her ay sırasıyla yumurtalıklarda yapılmaktadır.
